در چند سال آینده بازارهای دارویی و بهداشتی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا بر اساس طیف وسیعی از فرصت‌ها و چالش‌ها شکل خواهند گرفت و حجم وسیعی از تقاضا در حوزه داروهای انسانی و دامی، مکمل‌های غذائی و ورزشی، فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی، لوازم و تجهیزات پزشکی و فرآورده‌های غذائی را بدنبال خواهند داشت.

به گزارش ندای البرز: با این حال، چالش‌ها تشدید خواهند شد و در حالی که اختلافات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در سطح این کشورها در حال افزایش است، انتظار می‌رود رشد صنایع داروئی، مکمل‌های غذائی و ورزشی  و فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی در این مناطق همچنان افزایش یابد. زیرا تأثیر بهبود آهسته در بخش نفت، گاز و انرژی‌های نوظهور در این مناطق همچنان بر توسعه سلامت محور جوامع خاور میانه  و شمال آفریقا تأثیر خواهد گذاشت.

اما در ایران با وجود دارا بودن زیر ساخت‌های بسیار خوب فنی، تکنولوژیکی و علمی در حوزه تولید مواد اولیه دارو و محصولات نهائی داروئی، متاسفانه صنعت بزرگ داروسازی کشور همچنان درگیر مسایل کوناگون و دست و پاگیری است که جلوی پیشرفت و توسعه واقعی و همه جانبه این صنعت استراتژیک، امنیت ساز و البته پولساز را گرفته است .

 توسعه صنعت داروسازی کشور قربانی ارز چند نرخی و قیمت‌گذاری دستوری دولت

در دو دهه گذشته وجود ارز چند نرخی، عدم دسترسی عادلانه شرکت‌های تولیدی مواد اولیه و داروسازی به ارزهای  دولتی، زمان بر بودن تخصیص ارز به واردات مواد اولیه و دستگاه‌های مورد نیاز، مشکلات هزار توی گمرگی و از همه مهمتر قیمت گداری دستوری و ناصواب تولیدات داروئی در کشور سالهات که جلوی رشد و توسعه درخور شایسته  این صنعت بزرگ، استراتژیک و اشتغال آفرین کشور را گرفته است.

باید گفت هر چند اپیدمی کرونا و بروز حوادث ناگوار انسانی، اجتماعی و اقتصادی آن بسیاری از خانواده‌ها، شرکت‌ها و صنایع تولیدی کشور عزیزمان ایران اسلامی را دچار مصیبت‌‌های جانی و آسیب‌های شدید احتماعی و اقتصادی بغرنج نمود و عوارض آن تاکنون همچنان مشهود است، و اینکه برخورد و عملکرد ضعیف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تامین بموقع واکسن نیز باعث تشدید این عوارض گردید، اما لازم است از فعالیت بخش‌های تحقیقاتی پژوهشی و تولیدی صنایع داروئی کشور در زمینه پژوهش، تحیقات و تولید واکسن کرونا به خوبی و به نیکی یاد کرد.

گفتنی است در آن شرایط سخت و نفس گیر،  تحقیقات و تولید انبوه واکسن کرونا در چند مرکز تحقیقاتی و تولیدی مرتبط با صنعت داروسازی کشور نشان از توانمندی و وجود زیر ساخت‌های بزرگ و درخور توجه صنعت داروئی جمهوری اسلامی ایران داشته و دارد که در صورت اصلاح شرایط ارزی، قیمت‌گذاری، قوانین گمرکی، قوانین بیمه‌ای و همچنین تسهیل در امور صادراتی میتوان به آینده‌ای درخشان و مسرت بخش برای صنعت داروئی و داروسازی کشور امیدی وافر داشت.

جمهوری اسلامی ایران به لحاظ ظرفیت‌های بالای مراکز پژوهشی، تحقیقاتی و تولید انواع داروهای انسانی، دامی و گیاهی  و همچنین سنتز و تولید مواد موثره داروئی، شرایط بسیار ممتازی را در کل منطقه و حتی بسیاری از کشورهای اروپائی و آمریکائی دارد

خوشبختانه در حال حاضر حدود ۱۷۰ کارخانه تولیدکننده داروهای انسانی و دامی،۳۸۰ کارخانه تولید و فرآوری داروهای گیاهی،  ۴۳ کارخانه تولید و استحصال مواد اولیه،۸۰ شرکت وارداتی ثبت شده دارو، ۶۰ شرکت پخش سراسری، ۱۸۰ شرکت پخش و عمده فروش استانی و ۱۵ هزار داروخانه در ایران وجود دارد که از این بابت کشور عزیز ایران اسلامی شرایط بسیار ممتازی را در کل منطقه و حتی کشورهای اروپائی و آمریکائی دارد.

در ادامه باید گفت با نگاه اقتصادی و صادراتی به کشورهای همسایه، خاور میانه‌ای و آفریقائی و با وجود پتانسیل رو به رشد این کشورها به مقوله سلامت و بهداشت میتوان از تقاضای بسیار زیاد این جوامع به محصولات داروئی، مکمل‌های غذائی و ورزشی و بهداشتی بهره‌ای مناسب برد .

بعنوان مثال با توجه به وضعیت فعلی بخش مراقبت‌های بهداشتی در عراق و رشد اقتصادی قابل توجه پیش بینی شده در این کشور، انتظار می‌رود بخش مراقبت‌های بهداشتی، بهداشت و درمان و بازار دارویی در عراق به طور قابل ملاحظه‌ای رشد کند.

قابل ذکر است که کشور جمهوری عراق هم در حالت عمومی و هم در بخش‌های داروهای مبتکر در مقایسه با سایر بخش‌های بازارهای در حال توسعه در میان بازارهای مشابه دراروپای شرقی، خاورمیانه و آفریقا دارای بالاترین رشد در بازار دارویی نسبت به دوره ۲۰۱۱ – ۲۰۰۶، با ۱۷% CAGR بوده است و طبق گزارش

BMI (Business Monitor International )  پیش بینی می‌شود بازار داروی عراق طی هفت سال آینده سالانه   ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد کند.

حال باید دید صنعت توانمند داروئی جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن ۱۷۰ کارخانه بزرگ تولید داروهای انسانی و دامی،۳۸۰ کارخانه تولید و فرآوری داروهای گیاهی،  ۴۳ کارخانه تولید و استحصال مواد اولیه داروئی و نیز برخورداری از بزرگترین متخصصان علوم داروئی و داروسازی، پزشکی، بیوتکنولوژی، میکروبیولوژی و شیمیدان‌های سرشناس جهان طی سالهای آینده چه تدبیری برای برون رفت از چالش‌های موجود برمی گزیند و یا همچنان …..

تهیه و تنظیم: محمود رضا گوشه

عضو هیات مدیره انجمن علوم و فناوریهای شیمیائی ایران

مدیر پروژه تولید مواد اولیه و داروهای پپتیدی

لابراتوارهای داروئی و بهداشتی شفا